TP.HCM: Đề xuất nhiều giải pháp chống ngập

Theo ông Martien Beek, thời gian qua đã có nhiều hội thảo được tổ chức, nhằm xây dựng mối quan hệ cộng tác giữa các cơ quan khoa học, giáo dục và môi trường Hà Lan và Việt Nam; giữa các tổ chức chính phủ và phi chính phủ trong lĩnh vực quản lý nước và chống ngập. Qua đó, các bên đã cùng thống nhất để đưa ra mục tiêu, phương pháp tiếp cận trong nghiên cứu, xây dựng mô hình quản lý ngập hiệu quả cho TP.HCM. Ông Martien Beek cũng khẳng định, Chính phủ Hà Lan sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam về mặt kỹ thuật để giải quyết tình trạng ngập úng đô thị sau dự án này.

Ngoài dự án trên, Dự án Vệ sinh môi trường TP.HCM, lưu vực Nhiêu Lộc - Thị Nghè (giai đoạn 1) cũng đã được UBND TP.HCM tổ chức khánh thành vào tháng 8/2012. Để thực hiện giai đoạn 1 của dự án này, TP.HCM đã mất 20 năm để triển khai, với hơn 7.000 căn hộ sống dọc kênh phải di dời để làm đường ven kênh và tạo cảnh quan đô thị dọc 2 bờ kênh.

Xung quanh dự án trên, các chuyên gia của Việt Nam và quốc tế cũng đặt ra nhiều vướng mắc liên quan đến công tác triển khai các dự án chống ngập trên địa bàn. Ông Frits Dirks, Trưởng nhóm tư vấn của Royal Haskoning cho biết, hiện nay mức độ lún đất tại khu vực thành phố rất lớn (2-3cm/năm), trong khi lưu lượng triều cường chạm mức 1 cm/năm gây nhiều cản trở về thoát nước. Ngoài ra, không gian cho nước đang bị thu hẹp, lưu lượng xả buộc phải lớn hơn đã khiến mực nước các sông dâng cao. Theo chuyên gia này, lượng mưa tăng, cùng hệ thống thoát nước không đủ đáp ứng khiến năng lực tiêu nước không đủ theo yêu cầu. Do đó, công tác quy hoạch chống ngập của TP.HCM cần tập trung vào quản lý triều, lưu lượng mua, thoát nước, xử lý nước thải.

Ông Nguyễn Ngọc Công, Phó Giám đốc Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập nước TP.HCM cho biết, TP.HCM nằm ở hạ lưu các con sông lớn, như: sông Đồng Nai, Sài Gòn, Sông Bé, ven rìa ĐBSCL nên có vùng đất thấp và một mạng lưới sông ngòi chằng chịt (7.880 km sông rạch chính). Chính vì vậy, khi quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, nhưng cơ sở hạ tầng chưa được phát triển tương ứng đã dẫn đến hệ thống thoát nước vừa thiếu, vừa không đủ năng lực, lún sụt đất do khai thác nước ngầm quá mức, triều cao khiến cho thành phố thường xuyên bị ngập,…Ngoài ra, theo ông Công, tình trạng ngập không chỉ xảy ra ở riêng vùng đất thấp ngoại thành, mà hiện tại các vùng nội thành cũng bị ngập nặng nề do địa hình thấp và hàng trăm cửa cổng thoát nước mưa nằm dưới mức triều cao.

Để giải quyết những bất cập nêu trên, Chính phủ đã phê duyệt hai dự án quy hoạch tổng thể liên quan đến vấn đề tiêu thoát nước cho TP.HCM, gồm: “Quy hoạch thủy lợi chống ngập cho TP.HCM” do Bộ NN&PTNT lập và “Quy hoạch tổng thể hệ thống thoát nước và xử lý nước thải cho TP.HCM” do JICA lập. Riêng dự án “Quy hoạch tổng thể hệ thống thoát nước và xử lý nước thải cho TP.HCM” là cơ sở chính cho các công trình thoát nước hiện đang xây dựng tại thành phố. Các công trình này chủ yếu tập trung vào việc giải quyết tiêu thoát nước do mưa và xử lý nước thải.